Na potrzeby lepszego zrozumienia mechanizmów gospodarczych wprowadzamy w naszym opracowaniu rozróżnienie na biznes podstawowy i wtórny.
Biznes podstawowy (prorozwojowy/proeksportowy) to taki, który powoduje, że wytwarzane przez niego produkty i usługi można sprzedawać klientom zagranicznym. Uzyskany z tego kapitał napływa do danej wspólnoty ekonomicznej, stwarzając przestrzeń do rozwoju małych, średnich oraz dużych przedsiębiorstw, które oferują swoje produkty i usługi tylko rodzimym konsumentom. Biznes ten jest podstawą do rozwoju całej gospodarki i funkcjonowania biznesu wtórnego.
Biznes wtórny powstaje wówczas, jeżeli pieniądze już są we wspólnocie. Ten typ biznesu przez pewien czas obraca nimi w jej obrębie (w kraju czy też regionie), a następnie kapitał odpływa do innej ekonomicznej wspólnoty, poprzez import dóbr konsumpcyjnych.
Przykład
Jeżeli firma budowlana realizuje kontrakt zagraniczny, jest to przykład biznesu podstawowego (prorozwojowego). Jeśli natomiast wykonuje i sprzedaje inwestycję klientowi w Polsce to jest to biznes wtórny.
W przypadku organicznego rozwoju firm rodzimych w Polsce firma najpierw oferuje produkty lub usługi na rynku lokalnym (biznes wtórny). Z chwilą kiedy już jest na tyle konkurencyjna, aby oferować swoje produkty i usługi również zagranicznym klientom (posiada efekt skali) zaczyna działać w biznesie podstawowym.
W przypadku inwestorów zagranicznych prowadzących działalność w Polsce jednoznacznie można wskazać, którzy z nich dla Polski stanowią biznes podstawowy, a którzy wtórny.
W każdym bogatym kraju władze najwięcej uwagi i troski poświęcają pierwszemu typowi biznesu gdyż jest on podstawą dla rozwoju gospodarki z kilku powodów:
Biznes podstawowy jest w stanie zagwarantować trwały rozwój gospodarczy państwa. Jednak trzeba uruchomić mechanizmy do jego rozwoju. W Polsce co prawda mamy strefy ekonomiczne dla tego typu biznesu lecz one w 90% służą zagranicznym inwestorom. Natomiast polskie rodzime firmy z biznesu podstawowego pozbawione są zazwyczaj szczególnego traktowania. Chodzi tu na przykład o proinwestycyjny system podatkowy, łatwiejszy dostęp do terenów inwestycyjnych oraz do infrastruktury niezbędnej do prowadzenia działalności gospodarczej. Tam, gdzie takie regulacje istnieją, gospodarka prężnie się rozwija, o czym świadczy poniższy rysunek.
Jak widać, do powstania i rozwoju biznesu podstawowego niezbędnym czynnikiem są dobre warunki do inwestowania. Biznes wtórny jest jedynie konsekwencją istnienia biznesu podstawowego (prorozwojowego),
a jego powstanie zależy od trwałego napływu kapitału do kraju oraz zamożności jego mieszkańców.