Strony postępowania
Bandengroothandel Frieschebrug BV, NV Nederlandsche Banden-Industrie Michelin (NBIM)
Branża (produkt)
opony
Określenie relewantnego rynku produktów
Komisja uznała, że relewantnym rynkiem jest rynek nowych opon do ciężarówek, autobusów i innych tego typu pojazdów. Komisja stwierdziła, że rynek opon do samochodów osobowych jest innym rynkiem ze względu na aspekty techniczne, przeznaczenie i ich ceny. Komisja ustaliła, że opony ponownie bieżnikowane nie mogą stanowić substytutu nowych opon i dlatego nie stanowią jednego relewantnego rynku.
Określenie relewantnego rynku geograficznego
Komisja uznała, że takim rynkiem jest Holandia. Dystrybutorzy holenderscy mogą zaopatrywać się jedynie w NBIM. Jeżeliby chcieli zakupić opony Michelin w innym kraju, to mogliby je kupić jedynie od innych detalistów – nie mogliby zakupić od innego przedsiębiorstwa należącego do grupy Michelin.
Pozycja dominująca
Michelin jako grupa zajmowała pozycję nr 1 w Europie (na świecie nr 2 za Goodyear). Jeśli chodzi o NBIM to miał udział w rynku rzędu 57-65%, podczas gdy jego najwięksi konkurenci ok. 4-8%. Komisja podkreśliła, że oprócz powyższego wskaźnika, istotnymi okolicznościami do uznania pozycji dominującej była bardzo duża liczba przedstawicieli handlowych i techniczne zaawansowanie.
Nadużycie pozycji dominującej
NBIM stosował skomplikowany system rabatów składający się z rabatu fakturowego (tj. rabatu występującego na fakturze, z którego dystrybutor korzystał od razu; 15-30%) i dodatkowych rabatów. Dystrybutorzy na początku roku otrzymywali na piśmie dane odnośnie rabatu fakturowego i informację, że inne rabaty będą uzgadniane indywidualnie podczas wizyt przedstawicieli Michelin. W zakresie opon do ciężarówek głównym dodatkowym rabatem był rabat roczny – 10-22%, który następnie zmodyfikowano i zredukowano. Co miesiąc były przyznawane zaliczkowe rabaty na poczet rabatu rocznego. Wypłata rabatu rocznego była ustalana indywidualnie – zależało to głównie od osiągnięcia „celu” (ilości sprzedanych opon) ustalonego na początku roku przez przedstawiciela Michelin i dystrybutora. W większości przypadków „cel” oznaczał sprzedaż większej ilości opon niż w poprzednim roku, co nie szło w parze ze wzrostem rabatu rocznego. W przypadku nieosiągnięcia planowanego „celu” Michelin miał prawo zmienić wysokość rabatu i żądać zwrotu zaliczkowych rabatów wcześniej przyznanych.
Komisja uznała, że taki system rabatowy miał na celu związanie klientów – było oni poddani presji, żeby sprostać założonemu „celowi”. Wskazany system prowadził również do dyskryminacji pomiędzy klientami, którzy otrzymywali różne rabaty przy sprzedaży takiej samej ilości opon. Komisja uznała, że stosowany system rabatowy był wariantem rabatu za wierność.
Komisja uznała, że we wskazanym stanie faktycznym brak pisemnych regulacji odnośnie rabatów rocznych również należy uznać za nadużycie pozycji dominującej (klienci nie mieli kompletnej wiedzy odnośnie wysokości rabatu, nie mogli porównać z ofertami konkurencji).
NBIM przyznał również dodatkowy rabat za zakup opon do ciężarówek i do samochodów osobowych i uzależnił przyznanie tego rabatu od osiągnięcia „celu” w zakresie sprzedaży opon do samochodów osobowych. Komisja uznała to za nadużycie ponieważ rabat na opony do ciężarówek był uzależniony od sprzedaży opon do samochodów osobowych.
Wszystkie powyższe przypadki zostały uznane przez Komisję za nadużycie pozycji dominującej.
Komisja nałożyła grzywnę w wysokości 680 000 ECU.
opracowanie: radca prawny Anna Radkowiak-Macuda
