Strony postępowania
Prokent, Grupa Tomra
Branża (produkt)
samoobsługowe urządzenia do zwrotu opakowań
Określenie relewantnego rynku produktów
Komisja przyjęła na potrzeby badania szerszą definicję rynku produktowego (korzystniejszą dla Tomra) w skład którego wchodzi zarówno rynek samoobsługowych urządzeń lub systemów do zwrotu opakowań high-end, jak i ogólny rynek obejmujący urządzenia high-end oraz low-end (urządzenia low-end są maszynami wolnostojącymi, w których wnętrzu gromadzone są pojemniki, a urządzenia high-end są połączone z zapleczem o dużo większej pojemności magazynowej). Komisja uznała, że ręczne przyjmowanie pojemników nie jest częścią tego samego rynku produktowego.
Określenie relewantnego rynku geograficznego
Poza Grupą Tomra inni dostawcy działali w zakresie jednego lub kilku rynków krajowych. Warunki konkurencji na obszarze EOG nie były harmonijne, dlatego Komisja uznała, że właściwy rynek geograficzny miał zasięg krajowy.
Pozycja dominująca
Grupa Tomra od momentu wejścia na rynek jest jego liderem. Udział Tomra w rynku w Europie przed 1997 r. stale przekraczał 70 %, a po tej dacie wynosił 95 %. Konkurenci byli mali, nie było znaczącej siły nabywczej. Dlatego Komisja uznała, że Grupa Tomra posiadała pozycję dominującą na rynku wspólnotowym i EOG.
Nadużycie pozycji dominującej
Strategia Tomra opierała się na dążeniu do utrzymania dominacji oraz udziału w rynku przy użyciu takich środków, jak:
1) uniemożliwianie innym przedsiębiorstwom wejścia na rynek;
2) utrzymywanie konkurentów w pozycji małych przedsiębiorstw przez ograniczanie możliwości wzrostu;
3) osłabianie i eliminacja konkurentów w drodze przejęcia.
Stosowane praktyki:
1) umowy długoterminowe przewidujące status wyłącznego lub preferowanego dostawcy – Grupa Tomra zawarła z określoną liczbą odbiorców umowy o wyłączności dostaw na urządzenia do zwrotu opakowań w pięciu państwach (Austria, Niemcy, Niderlandy, Norwegia i Szwecja) w latach 1998–2002;
2) indywidualne zobowiązania ilościowe – Grupa Tomra zawierała w latach 1998–2002 umowy z odbiorcami nakładające na nich zindywidualizowane zobowiązania ilościowe, odpowiadające całemu lub prawie całemu zapotrzebowaniu odbiorcy na urządzenia do zwrotu opakowań w określonym czasie. Odbiorcy otrzymywali zniżki, jeżeli zobowiązali się do zakupów określonej ilości;
3) indywidualne systemy udzielania rabatów z mocą wsteczną – Grupa Tomra zawierała w latach 1998–2002 w pięciu państwach (Austria, Niemcy, Niderlandy, Norwegia i Szwecja) umowy z firmami sprzedaży detalicznej dotyczące indywidualnych systemów udzielania rabatów z mocą wsteczną, których progi odpowiadały całemu lub prawie całemu zapotrzebowaniu odbiorcy.
Wszystkie powyższe praktyki zostały uznane przez Komisję za nadużycie pozycji dominującej.
Komisja nałożyła solidarnie na spółki z Grupy Tomra grzywnę w wysokości 24 mln EUR, nakazała zaprzestać praktyk naruszających przepisy oraz powstrzymać się od ponownego podejmowania działań o takich samych celach lub skutkach.
opracowanie: radca prawny Anna Radkowiak-Macuda
